Bilişim Hukuku Nedir?
Günümüzde internetin yaygınlaşması ile birlikte sosyal mecralara olan ilgi ciddi manada arttığı için bireyler kendini ifade edebilme noktasında daha çok akıllı telefon ve bilgisayarları kullanmaktadırlar. Dolayısıyla bir tık uzağımızda bulunan bilgilerin dezenformasyona uğraması ve başka bireylerin kişilik haklarına zarar verecek şekilde paylaşılması gibi problemler baş göstermektedir. Bu kapsamda özel hayatın gizliliği ihlali, hakaret, cinsel taciz, şantaj ve veri hırsızlığı suçları sıklıkla işlenmektedir. Bütün bu suçları inceleyerek mağdur tarafların haklarını koruyabilmek adına oluşturulan hukuk dalına ise “Bilişim Hukuku” denilmektedir. Bilişim Hukuku; Bilgi Teknolojisi Hukuku ve İnternet Hukuku olarak iki alt dala ayrılır.
Bilgi Teknolojisi Hukuku
Bilgisayar programlarının dağıtılma şekli ile dijital bilgi kurallarını içermektedir. Bu sayede bilgilerin güvenliğinin sağlanması ve elektronik ticaret alışverişleri incelenir.
İnternet Hukuku
Bireylerin internet kullanımı sırasında ortaya çıkan hukuki problemleri ile ilgilenmektedir. İfade özgürlüğü ve güvenlik gibi konularda halihazırda var olan birtakım hukuk kuralları mevcuttur. Oluşan anlaşmazlıkların veya ihlallerin çözümünü yine bu hukuk kuralları belirlemektedir.
Bilişim Hukuku tek başına değerlendirilmekle beraber kapsadığı geniş alan nedeniyle bazı hukuk dallarıyla yakın ilişki kurar. Bunlar; Ceza Hukuku, Medeni Hukuk, Kamu Hukuku, İş Hukuku vb.dir. Teknolojik faaliyetler çerçevesinde iletişim kanallarının artması, görüntülü ve sesli iletişimin durdurulamaz bir şekilde hızla ilerlemesi sebebiyle diğer hukuk dallarıyla ilgili anlaşmazlıklar çözümlenirken de sık sık Bilişim Hukuku’na başvurulmaktadır. Genel itibariyle Bilişim Hukuku’nun ilgilendiği konular ise şunlardır; Siber güvenlik, adli bilişim, dijital telif, dijital kıymetli evrak, dijital vergi, elektronik ödeme sistemleri, elektronik ihale sistemleri, akıllı sözleşmeler, online medya, siber istihbarat, e-ticaret ve e-imza. Bilişim suçlarının türleri de şu başlıklara ayrılmaktadır;
– Kişisel verilerin kötüye kullanılması
– Ticari sır hırsızlığı
– Terör örgütlerine destek vermek ve terör örgütlerinin propagandasını yapmak
– Yasadışı yayınlar
– Çocuk pornografisi
– Bilgisayar yoluyla dolandırıcılık
– Bilgisayar yoluyla sahtecilik
– Bilgisayar sabotajı
– Sahte kişilik oluşturma ve kişilik taklidi
– Bilgisayar sistemlerine yetkisiz erişim
– Hakaret ve küfür
– Hacking
– Organ, fuhuş, tehdit ve uyuşturucu v.b. suçlar
Bilişim yoluyla işlenen suçların çoğundaki esas amaç yüksek bir kazancı daha kolay ve risksiz bir yöntemle elde etme isteğidir. Nitekim mağdurlar genellikle ekonomi ve finans sektöründe çalışan kişiler olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Büyük kuruluş ve işletmeler bilinçsizlikleri sonucu yaşadıkları maddi kaybın çok daha büyük bir prestij kaybına sebep olacağını düşündükleri için olayı gizleme eğilimi gösterirler ve basit suçlar haricinde güvenlik güçlerine başvurmakta tereddüt ederler. Ancak bilinmelidir ki bilişim suçları münferit olacağı gibi organize bir şekilde çalışan bir çete tarafından da yönetilebilmektedir. Bu nedenle adli makamlara bildirmek en mantıklısı olacaktır.
